Uyku Hormonu
Uyku Hormonu; dediğimiz bu hormon tıpta melatonin hormonu olarak geçmektedir. Tüm memeli canlıların beyninde salgılanan bu hormon, vücudun uyku düzeninin sağlanmasından sorumludur. Beynin ön kısmında bulunan epifiz bezinden salgılanır. Bu bez 100-150 mg ağırlığındadır. Bu beze pineal bezde denilmektedir. Pineal bez salgıladığı melatonin ile vücudun gece gündüz farklılıklarına uyum göstermesini sağlar.
Genellikle epifiz bezi geceleri bu hormonu salgılar gündüzleri ise bu hormonu salgılamaz. Bu hormon triptofan adı verilen bir aminoasitten oluşmaktadır. Triptofan vücutta sentezlenemeyen dışarıdan alınması gereken bir zorunlu aminoasittir.
Uyku hormonu (Melatonin) pineloasit hücrelerinden salgılanmaktadır. Bu hücreler ışığa duyarlı olup, bir ışık uyarısının beyne ulaşması ile melatonin hormonunun salgılanmasını keserler. Jetlag denilen (Biyolojik ritim ile ilgili bir sorun) bu olayın sebebi uyku hormonudur.
Uyku Hormonunun Etkileri Şunlardır- Uykuyu getirir, uyumayı sağlar.
- Ergenliği başlatır.
- Üreme üzerinde etkilidir.
- Vücut ısısını azaltır.
- Antioksidan etkisi vardır.
- Stres oluşumunu azaltır.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Eğer uyku düzenimize dikkat etmezsek, melatonin hormonu mekanizmamız bozulur. Mekanizmanın bozulmasına bağlı olarak, melatonin gündüz salgılanır ise gündüz uyuklamaları baş gösterir. Geceleri ise uyuyama sorunları başlar.
Bireylerin ergenlik çağlarında ise ergenlik çağına yakın melatonin hormonunun kandaki seviyesinde artış olur. Ergenlik başlamadan hemen önce azalır ve ergenlik başlar. Bundan dolayı melatoninin ergenliğin başlamasında rolü büyüktür.
Uyku hormonun yapısını oluşturan triptofan, gıdalarla alınası gereken zorunlu bir aminoasittir. Sağlıklı bir uyku düzeni için bu aminoasiti düzenli olarak günlük almamız gerekmektedir.
Uyku Hormonunu Azaltan Faktörler- Stres
- Alkol
- Sigara
- Uyuşturucu maddeler
- Uyku ve depresyon ilaçları
- Gece yemek yedikten sonra yatmak
- Aşırı derecede kafein içeren içecekler tüketmek
Sağlıklı bir uyku düzeni için melatonin hormonu salınımını azaltıcı faktörlerden uzak durulmalı, melatonin yapısını oluşturan triptofan yönünden zengin yiyeceklerle beslenilmelidir. Ayrıca gündüz uyumalardan kaçınılmalı, gece aynı saatte yatıp aynı saatte kalkılmalıdır. Aksi taktirde uyku hormonu mekanizmamız bozulacak stres, depresyon gibi sağlık sorunlarımız baş gösterecektir.
19.01.2024 18:13:57
Uyku Hormonu ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|